Jan Dijker, Jezus wordt ter dood veroordeeld, eerste statie, 1951.
Links: Jan Dijker, Jezus neemt het kruis op zijn schouders, tweede statie, 1951.
Rechts: Jan Dijker, Jezus valt voor de eerste maal, derde statie, 1951.
Links: Jan Dijker, Jezus ontmoet Maria, vierde statie, 1951.
Rechts: Jan Dijker, Simon van Cyrene helpt Jezus, vijfde statie, 1951.
Links: Jan Dijker, Veronica droogt Christus’ gezicht, zesde statie, 1951.
Rechts: Jan Dijker, Jezus valt voor de tweede maal, zevende statie, 1951.
Links: Jan Dijker, Jezus troost de wenende vrouwen van Jeruzalem, achtste statie, 1951.
Rechts: Jan Dijker, Jezus valt voor de derde maal, negende statie, 1951.
Links: Jan Dijker, Jezus wordt van zijn kleren beroofd, tiende statie, 1951.
Rechts: Jan Dijker, Jezus wordt aan het kruis genageld, elfde statie, 1951.
Links: Jan Dijker, Jezus sterft aan het kruis, twaalfde statie, 1951.
Rechts: Het lichaam van Jezus rust in de armen van Maria, dertiende statie, 1951.
Jan Dijker, Graflegging, veertiende statie, 1951. (alle foto’s: Judith Kuipéri)
Locatie
Gangbare benaming: Paterskerk
De parochiekerk van Onze Lieve Vrouw van Zeven Smarten
Officieel: H. Franciscus van Assisi en Christus Koning
Adres Leunseweg 5, Venray
Architect Jules Kayser (1879-1963)
Datering gebouw 1925-1927
Monumentenstatus Rijksmonument (monumentnummer 524010)
Plaats
De architectuur van deze Franciscaner kerk leent zich niet bijzonder goed voor een schildering van een kruisweg omdat de kerk geen zijbeuken heeft. De wand bevat een natuurstenen band en ramen precies op de plek waar de statie zou moeten worden aangebracht. Bovendien verschilt de intensiteit van lichtval op beide wanden sterk.
Dijker koos voor de kruisweg aardkleuren die goed pasten bij de rustige wand: rood, oker, groen, grijs en blauw. De kruisweg bestaat uit zes wandschilderingen. In de staties 2 tot en met 13 combineerde Jan Dijker drie taferelen in een wandschildering. Daarbij is de middelste statie steeds iets groter dan de twee aan weerszijden. Alleen de eerste en de veertiende statie zijn afzonderlijke schilderingen. De eerste statie is in een architectonische setting en de veertiende verbeeldt Christus’ verrijzenis.
De wandschilderingen zijn als het ware schilderijen zonder lijst. De omtrekken zijn niet rechthoekig en gekaderd zoals traditionele schilderkunst. Wel suggereren de voorstellingen diepte. Dit is goed te zien in de eerste statie waarbij de vloer met zwarte en witte tegels het verdwijnpunt benadrukken.
Bijzonderheden
Sinds de vijftiende eeuw trekken gelovigen biddend langs kruiswegstaties: afbeeldingen van de passie van Christus. Sinds 1751 bestaat uit een kruisweg uit de veertien bovengenoemde taferelen en vormt het een verplicht onderdeel van de liturgie.
Franciscanen hebben veel bijgedragen aan de lijdensdevotie en de kruisweg maakt een prominent onderdeel uit van de decoratie van deze Franciscaner kerk. Bovendien komen vier staties (nummer 4, 12, 13 en 14) overeen met vier van de Zeven Smarten van Maria (de naam van deze parochie):
1. Maria hoort de profetie van Simeon tijdens het opdragen van Jezus in de tempel
2. Maria vlucht naar Egypte met Jozef en Jezus
3. Maria zoekt dagen naar de twaalfjarige Jezus voordat ze hem vindt in de tempel
4. De ontmoeting van Maria en Jezus die het kruis draagt op de Calvarieberg
5. Maria staat onder het kruis waaraan Christus is genageld (Stabat Mater)
6. Maria omhelst haar gestorven zoon (piëta)
7. Maria bij de graflegging van Jezus
Verder in deze kerk
Jan Dijker maakte ook ramen voor deze kerk.